Bilim Akademisi üyesi ve yerbilimci Prof. Dr. Naci Görür, Kahramanmaraş’taki deprem felaketi sonrasında uyarılarını sürdürüyor. “Bu topraklarda yaşayan insanlar olarak depremi durduramayacağımıza göre, zararlarını azaltmak ve depreme dirençli kentler kurarak yaşamımızı sürdürmek zorundayız. Asıl özet bu” diyen Görür, “İstanbul’u depreme hazırlamalıyız” ifadelerini kullandı.
Kahramanmaraş’ın Pazarcık ilçesinde 6 Şubat Pazartesi saat 4.17’de 7,7; Elbistan ilçesinde saat 13.24’te 7,6 büyüklüğünde deprem olurken, Gaziantep’te de büyüklükleri 6,4 ile 6,5 olan iki deprem meydana geldi.
7,7 büyüklüğündeki depremin ardından saat 13.24’te bir deprem daha meydana geldi. Merkez üssü Kahramanmaraş’ın Elbistan ilçesi olan depremin büyüklüğü 7,6 olarak kaydedildi ve bu depremlerinden ardından 1891 artçı deprem meydana geldi.
Ölü ve yaralı sayısı artmaya devam ediyor
Deprem, Kahramanmaraş, Kilis, Diyarbakır, Adana, Osmaniye, Gaziantep, Şanlıurfa, Adıyaman, Malatya ve Hatay’da yıkıma yol açtı. Deprem nedeniyle can kayıpları 25 bine yaklaştı, on binlerce yaralı var.
Türkiye felaketin yaralarını sarmaya çalışırken, bir yandan da uzman isimlerin depremlere ilişkin uyarıları sürüyor. O isimlerden bir tanesi de Bilim Akademisi üyesi ve yerbilimci Prof. Dr. Naci Görür.
Naci Görür: Depreme dirençli kentler kurmak zorundayız
“Dünyanın buradaki yapısı bu. Bu topraklarda yaşayan insanlar olarak depremi durduramayacağımıza göre, zararlarını azaltmak ve depreme dirençli kentler kurarak yaşamımızı sürdürmek zorundayız. Asıl özet bu!” diyen Görür, Hürriyet gazetesine verdiği röportajda özetle şu ifadeleri kullandı.
“- Türkiye’de 1939 yılında gerçekleşen Erzincan depreminden sonraki en büyük depremleri 6 Şubat 2023’te yaşadık. Biri 7,7, diğeri 7,6 büyüklüğündeki bu depremler bazı fay kollarını etkiledi. Bunlardan ilki Pazarcık fayı dediğimiz Ölüdeniz fayının devamında meydana geldi. Bu deprem daha sonra Doğu Anadolu fayının Kahramanmaraş tarafındaki, Malatya’ya kadar olan fay hatlarını kırdı. 7,7’lik ilk depremin 9 saat sonra ikinci depremi tetiklediğini gördük. O da Kahramanmaraş’ta Nurhak Dağları’nın kuzeyindeki Sürgü fayı dediğimiz kısımda meydana geldi.
– Yani çifte deprem yaşanmasının sebebi işte bu tetikleme. Bu olay çok yaygın bir durum değil ama teorik olarak mümkün”
1766 depremi ile benzerlik
– Buradaki en büyük handikap ikincinin kısa süre sonra yaşanmasıydı. Bunun gibi bir tetikleme depremi 1766’da İstanbul’da yaşandı. Marmara Denizi’nin içindeki fay sisteminde 3 ay arayla 7’nin üzerinde 2 deprem oldu. Ama dikkat ederseniz arada 9 saat yoktu. İki deprem arası süre çok kısa olduğundan Kahramanmaraş’ta büyük bir yıkım yaşandı.
İki faya dikkat çekti: Felaket olur
– 6 Şubat deprem bölgesiyle ilgili bazı endişelerimiz de oldu çünkü Malatya’nın batısında Malatya fayı, kuzeyinde Ovacık fayı var. Depremden sonra bunlarda belirli ölçüde enerji yüklenmiş olabilir ama inşallah etkilenmezler çünkü o zaman bir felaket olur.
– Bu bölgelerde deprem olur mu veya ne zaman olur bilemeyiz tabii ki; bunun bir matematiği yok çünkü.
– Yaşadığımız depremler 10 ili çok ciddi şekilde etkiledi. Bu topraklarda yaşayan insanlar olarak depremi durduramayacağımıza göre, zararlarını azaltmak ve depreme dirençli kentler kurarak yaşamımızı sürdürmek zorundayız. Asıl özet bu.
Şehir şehir uyardı
– Türkiye’de deprem konusunda en tehlikeli bölgelerden biri Marmara Bölgesi. Kuzey Anadolu fayının kuzey kolu, Marmara Denizi’nin kuzey kesiminden geçiyor. İstanbul ve Tekirdağ yerleşim alanları bu sebeple riskli bölgeler. Ayrıca Kuzey Anadolu fayının güney kolu çevresindeki Bursa, Balıkesir, Çanakkale ve Edremit de deprem beklediğimiz bölgeler. İzmir aynı şekilde riskli. Daha önce konuşsaydık ‘Kahramanmaraş’ derdim. Bunu bugün yaşıyoruz. Hakkâri bir diğer ilimiz… Erzincan ile Bingöl iline bağlı Karlıova ilçesi arasındaki Yedisu fayında da deprem öngörüyoruz. Adana Havzası ve Hatay’ın İskenderun ilçesindeki faylarda da stres artmış olabilir.”