14 kredi paketi 250 milyar TL

Jülide Y. GÜRDAMAR

Hazine ve Maliye Bakanlığı Cumhuriyet tarihinin tek seferde açıklanan en büyük KGF destek paketi açıklandı. 200 milyar liralık Hazine destekli kefalet karşılığı 250 milyar liralık kredi, 14 ayrı paketten oluştu. Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, DÜNYA’ya yaptığı açıklamada, böylece Cumhuriyet tarihinin en yüksek KGF destekli paketini açıkladık. Kredi için oluşturulan şartlar ve 14 ayrı paketle amacının dışında kullanılmasının önüne geçtik” dedi.

Nureddin Nebati, Kredi Garanti Fonu desteklerine ilişkin, “Tüm bankaların içsel derecelendirme sistemlerini dikkate alan standart bir derecelendirme sistematiğini oluşturduk. Bu çerçevede firmaları, finansal sağlamlıklarına, geçmiş borç ödeme davranışlarına ve teminat ihtiyaçlarına göre 5 grup halinde sınıflandırıyoruz” dedi.

Yatırım, istihdam, üretim ve ihracatı önceleyen Türkiye Ekonomi Modeli kapsamında selektif bir yaklaşımla uygulamaya aldıkları kefalet paketleri ile işletmelerin finansmana erişiminde önemli bir misyon üstlendiklerini belirten Nebati, “Bugüne kadar oluşturduğumuz 876 milyar liralık kredi hacmi ile 701 milyar liralık kullandırım sağladık. Bugün de firmalarımızın kullanımına sunmayı amaçladığımız 200 milyar TL kefalet imkanı karşılığında yaklaşık 250 milyar TL kredi hacmi ile KOBİ’lerimiz başta olmak üzere birçok alanda faaliyet gösteren işletmelerimize önemli miktarda finansman imkânını açıklıyoruz” dedi.

Firmalar 5 gruba ayrıldı

Bakan Nebati, sözlerini şöyle sürdürdü: “Tüm bankaların içsel derecelendirme sistemlerini dikkate alan standart bir derecelendirme sistematiğini oluşturduk. Bu çerçevede firmaları, finansal sağlamlıklarına, geçmiş borç ödeme davranışlarına ve teminat ihtiyaçlarına göre 5 grup halinde sınıflandırıyoruz. Buna göre firmalarımızı en yükseği 1. grup, en düşüğü 5. grup olmak üzere 5 grup şeklinde değerlendirmeye tabii tutuyoruz. Önümüzdeki dönemde sistem kapsamında kullandırmak istediğimiz kefaletleri kredibilitesi olan ancak teminat yetersizliği bulunan üçüncü grup ağırlıklı olmak üzere; 2. ve 4. gruba kullandırmayı planlıyoruz. Kredibilitesi çok yüksek olan, teminat sorunu yaşamayan 1. grup firmalar ile kredibilitesi çok çok düşük olan 5. gruba ise kesinlikle kullandırım yapmayacağız. Bu doğrultuda kefalet imkânımızın yüzde 60’ını 3. grup, yüzde 30’unu 2. grup, yüzde 10’unu ise 4 grupta yer alan firmalara kullandırmayı planlıyoruz ve uzun süredir vermiş olduğumuz sözü de yerine getirmiş oluyoruz. Bu kapsamda kullandırılan kredilere ilişkin tüm harcamaların, Finansal Kurumlar Birliği Merkezi Fatura Kayıt Sistemi ve Katılım Bankaları Birliği Katılım Bankaları Fatura Kayıt Sistemi ile entegre edilmesi sayesinde ödemelerin doğrudan satıcılara yapılmasını sağlayacağız. Bu sistem sayesinde fatura takipleri tamamen elektronik ortamda yapılacak, kredilerin amaç dışı kullanımı önemli düzeyde engellenecek, iptal edilen faturalar takip edilebilecek ve aynı faturanın birden fazla krediye konu edilmesinin önüne geçilecek.”

Amaç dışı kullanım önlenecek

Nebati, sundukları kredi ve kefalet imkanının amaç dışı kullanılması başta olmak üzere sahte fatura ile belgelendirme, gerçeğe aykırı beyan, kredi ile döviz alınması ve bu kredi ile aynı bankadaki geçmiş kredi borçlarının kapatılması durumlarını affetmediklerini vurguladı. Nebati, “Fatura ile belgelendirme süreçlerini kredi verenler ve KGF titizlikle takip edecektir. Amaç dışı kullanıma kesinlikle izin vermeyeceğiz ve bunun için gerekli yaptırımları uygulamaktan kaçınmayacağız” dedi. Bu durumlar için izleme listesini uygulamasını hayata geçirdiklerini ifade eden Nebati, şunları kaydetti: “Daha açık söylemek gerekirse, bu durumları tespit ettiğimiz firmaların Hazine Destekli Kefalet Sistemi’nden artık yararlanması söz konusu olmayacaktır. Ayrıca fatura ile belgelendirme sürecinin düzgün işletilmemesi ve refinansman gibi durumlarda kredi verenlere de yaptırım uygulayacağız. Destek paketlerimizde ödemesiz dönem imkânının yanı sıra, kefalet oranını asgari yüzde 70 olarak uygulayacağız” açıklamasını yaptı.

İstihdam azaltılamayacak

Nebati, bu imkânı oluştururken tüm paketlerde 4 temel unsura yer verecek şekilde bir yaklaşım sergilediklerini belirterek, yaklaşımlarını şöyle aktardı: “Teminat ihtiyacına bağlı olarak bankaların içsel derecelendirme sistemine göre kefalet dağılımının gruplandırılması, Faturaya Dayalı ve Fatura Kayıt Sistemleri üzerinden kontrol edilen kefaletlendirme yaklaşımı, Amaç Dışı Kullanımın Engellenmesi İçin İzleme Listesi Uygulaması, Bölgesel Odaklı KOBİ Destek Paketi ve Girişimci Paketlerinden yararlanacaklar hariç olmak üzere kredi vadesi boyunca mevcut istihdamlarını azaltmayacağına dair taahhütte bulunmaları isteyeceğiz.”

Olağanüstü dönem bitti

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, olağanüstü dönemin olağanüstü koşullarının bittiğini vurgulayarak, “Şimdi hep beraber normalleşmenin olduğu, büyümenin sağlandığı ve Türkiye Cumhuriyeti’nin hedeflerine Sayın Cumhurbaşkanımız önderliğinde hızlanarak, koşarak, ivme kazanarak gideceğimiz bir sürece girdik. Özel banka temsilcilerine de ellerini taşın altına bu vesileyle koydukları için geçen 1 yıl boyunca da bedenlerini nasıl taşın altına koyduklarını biliyorum, bunun için teşekkür ediyorum. Biz hep beraber, birlikte varız” şeklinde konuştu.

Şirketlere 14 paket 250 milyar kredi

1- İşletme Giderleri Destek Paketi

35 milyar TL

2- Döviz Kazandırıcı Faaliyetleri Destek Paketi

35 milyar TL

3- Yatırım – Proje Finansmanı Destek Paketi

20 milyar TL

4- İmalat Sanayii Destek Paketi

15 milyar TL

5- EYT Destek Paketi

25 milyar TL

6- Bölgesel Odaklı KOBİ Destek Paketi

10 milyar TL

7- Girişimci Destek Paketi

4 milyar TL

8- Kadın Girişimci Destek Paketi

4 milyar TL

9- Yeşil Dönüşüm ve Enerji Verimliliği Paketi

7 milyar TL

10- Teknoloji Destek Paketi

4 milyar TL

11- Dijital Dönüşüm Destek Paketi

1 milyar TL

12- Eğitim Destek Paketi

10 milyar TL

13- Yeni Evim Programı İnşaat Destek Paketi

20 milyar TL

14 – Konut İnşaatı Destek Paketi

10 milyar TL

Kredi paketlerinin 4 temel yaklaşımı

• Teminat ihtiyacına bağlı olarak bankaların içsel derecelendirme sistemine göre kefalet dağılımının gruplandırılması
• Faturaya Dayalı ve Fatura Kayıt Sistemleri üzerinden kontrol edilen kefaletlendirme yaklaşımı
• Amaç Dışı Kullanımın Engellenmesi için Kara Liste uygulaması
• Bölgesel Odaklı KOBİ Destek paketi ve Girişimci Paketlerinden yararlanacaklar hariç olmak üzere kredi vadesi boyunca mevcut istihdamlarını azaltmayacağına dair taahhütte bulunmaları istenecek.

Aslan payı 3. gruba gidecek

Firmalar, 5 grup halinde sınıflandırıldı. Teminat sorunu yaşamayan 1. grup ile kredibilitesi düşük olan 5. Grup firmalar kullanamayacak. Kefalet imkânının %60’I 3. grup, yüzde 30’u 2. grup, yüzde 10’u ise 4. grupta yer alan firmalara kullandırılacak.

BDDK: Bankaların karlılıkları iyi noktada

BDDK Başkanı Mehmet Ali Akben, “Kredinin istenen kanallara aktarılması, ucuz TL kredinin yatırıma, istihdama, ihracata ve cari fazlaya katkı sağlayacak şekilde hareket etmesi gerekiyor. Bu paketin de bu anlamda önemli bir katkısı olacak” dedi. Paketler ve regülasyonların bankacılık sektörü kârlılığına etkisine dair ise Akben “Gerek sermaye yeterlilik rasyosu, gerek gecikmiş alacak oranları Avrupa ortalamalarından oldukça iyi bir konumda kapattı. Kârlılıkları da iyi noktada kapattı” yorumunu yaptı.

İTO: İnancımız tam, şimdi sıra bankalarda

İTO Başkanı Şekib Avdagiç, “Tüm KOBİ’leri kapsayan 250 milyar liralık kredi paketi, 2023’ün yatırım ve büyüme yılı olduğu mesajını net olarak ortaya koydu. Bankaların destek paketlerini hızlıca KOBİ’lerle buluşturarak, devreye alacağına inancımız tam. Şimdi sıra bankalarda” dedi. Avdagiç, kıdem tazminatı, işletme sermayesi, teknoloji yatırımları, yeşil dönüşümün aralarında olduğu 14 başlıktaki KGF paketinin finansmana erişimi kolaylaştıracağını kaydetti.

ASKON: Kangren olan sorun kökten çözüldü

ASKON Başkanı Orhan Aydın, “Paketle hükümetimiz yılların kangren olan bir sorunu kökünden çözerek sonuca da bağlamış oldu. Bir yanda işverenler olarak biz, diğer yanda EYT ile emekliliklerini hak etmiş emekçiler EYT sonrası finansmana erişimin nasıl olacağını düşünüyorduk. Bu paketle bunun cevabını da öğrenmiş olduk. İşverenler olarak finansmana erişimin kısıtlı olduğu bir dönemde böyle bir yük ile karşılaşmıştık. Hükümetimiz bu konuda da çözüm odaklı bir işe imza attı” dedi.

MÜSİAD: İş dünyasına can suyu olacak

MÜSİAD Başkanı Mahmut Asmalı, “Bölgesel kalkınmayı teşvik eden şirketlere 1 milyar gibi para ayrılması da çok önemli. Dolayısıyla her grubu destekleyen bir paket. Bu paketin şartlarını yerine getiren herkesin birkaç paketten faydalanabileceği belirtildi. Bu paket biterse ne olacak diye sorduğumuzda ise ‘bu birinci paket, birkaç tane daha paket açıklayabiliriz’ cevabını aldık. Bu destek iş dünyasına bir can suyu gibi gelecektir” dedi.