Ar-Ge’ye 2021 yılında 101,7 milyar lira harcama yapıldı

Türkiye’de araştırma ve geliştirme (Ar-Ge) harcamaları artmaya devam ediyor. Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) hesaplama yöntemine uygun olarak 2015-2021 dönemindeki Ar-Ge verilerini güncellendi. “2021 Yılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetleri Araştırması” bültenine göre, gayrisafi yurt içi Ar-Ge harcaması, 2021’de bir önceki yıla kıyasla 32 milyar 670 milyon lira artarak, 101 milyar 738 milyon liraya çıktı.

Gayrisafi yurt içi Ar-Ge harcamasının GSYH içindeki oranı 2020’de yüzde 1,37 iken, 2021’de yüzde 1,4’e yükseldi. ArGe harcamalarında mali ve mali olmayan şirketler yüzde 61,3 ile en büyük paya sahip oldu. Bunu yüzde 34,2 ile yükseköğretim takip etti. Genel devlet Ar-Ge harcamalarının toplam içindeki payı yüzde 4,5 oldu.

Personel harcamaları yüzde 48,9 ile en büyük kalemi oluşturdu. AR-GE harcamalarının 2021’de yüzde 54,6’sı mali ve mali olmayan şirketler tarafından finanse edilirken, genel devlet AR-GE harcamalarının yüzde 27,5’ini, yükseköğretim yüzde 16,4’ünü, yurt dışı kaynaklar yüzde 1,5’ini ve diğer yurt içi kaynaklar yaklaşk olarak yüzde 0,03’ünü finanse etti.

Personel sayısı 222 bine yaklaştı

Tam zaman eşdeğeri (TZE) cinsinden 2021’de toplam 221 bin 811 kişi Ar-Ge personeli olarak çalıştı. Dağılımına bakıldığında TZE cinsinden toplam AR-GE personelinin 2021’de yüzde 67,4’ü mali ve mali olmayan şirketlerde, yüzde 28,2’si yükseköğretimde ve yüzde 4,4’ü kâr amacı olmayan kuruluşların da dahil edildiği genel devlet sektöründe yer aldı.

TZE cinsinden kadın Ar-Ge personel sayısı, 2021’de 71 bin 301 kişi ile toplam personel sayısının yüzde 32,1’ini oluşturdu. Sektörler itibarıyla bakıldığında kadın AR-GE personel oranı yükseköğretimde yüzde 45,7, kâr amacı olmayan kuruluşların da dahil edildiği genel devlette yüzde 30,4, mali ve mali olmayan şirketlerde ise yüzde 26,6 oldu.

En yüksek harcama İstanbul’dan

2021’de harcamaların en yüksek olduğu bölge toplam Ar-Ge harcamasının yüzde 29,7’sini gerçekleştiren “İstanbul” iken, bunu yüzde 28,2 ile “Ankara” ve yüzde 9,2 ile “Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova” bölgesi takip etti. Toplam Ar-Ge personel sayısının yüzde 29,5’i “İstanbul”, yüzde 19,3’ü “Ankara” ve yüzde 8’i “Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova” bölgesinde istihdam edildi. Mali ve mali olmayan şirketler tarafından 2021’de gerçekleştirilen 62 milyar 400 milyon liralık harcamanın yüzde 53,5’i Ar-Ge merkezlerinde gerçekleştirildi.