Bakan Muş: Togo’da tarım ve madencilik alanlarında firmalarımızın yer almalarını arzu ediyoruz

Muş, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu’nca (DEİK) çevrim içi düzenlenen Türkiye-Togo Ticaret ve Yatırım İş Birlikleri Toplantısı’nda yaptığı konuşmada, 2021 yılında gerçekleştirdikleri 3. Türkiye-Afrika İş ve Ekonomi Forumu’na Togo’nun güçlü bir katılım göstermesinden mutluluk duyduklarını ifade etti.

Togo’nun, son yıllarda yakaladığı yüksek büyüme performansı ve dinamik ekonomik yapısı itibarıyla Türk yatırımcıları ve ihracatçıları için Afrika kıtasında fırsatlar sunan bir ülke konumunda olduğunu belirten Muş, “İnanıyorum ki, bugün düzenlediğimiz çevrim içi buluşma ve DEİK ile Togo İşverenler Konseyi iş birliği ile gerçekleştirilecek bu tarz faaliyetler, karşılıklı ticari ve ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi anlamında önemli bir rol oynayacak, ülkelerimiz arasında kurulacak iş birliğinin daha da güçlenmesine vesile olacaktır” dedi.

“Afrika’daki yatırımlarımızın piyasa değeri 6 milyar doları aştı”

Muş, Afrika kıtası ile çok boyutlu ilişkilerin temelini tesis eden “Afrika Stratejisi”nin 20. yılına girdiğini hatırlatan Muş, şunları kaydetti:

“Bu toplantı vesilesiyle bu strateji doğrultusunda Afrika kıtası ile ilişkilerimizde ne denli yol aldığımızı bazı verilerle kısaca paylaşmak istiyorum. 2003 yılında 5,4 milyar dolar olan Afrika ile toplam ticaret hacmimiz, 2022 yılında 40,7 milyar dolara ulaşmış, Afrika’nın dış ticaretimizdeki payı ise yüzde 4,6’dan yüzde 6,6’ya yükselmiştir. Yine strateji kapsamındaki 20 yıllık süreçte, Afrika’daki yatırımlarımızın piyasa değeri 6 milyar doları aşmış, Türk müteahhitlerinin kıta genelinde üstlendikleri projelerin büyüklüğü ise kümülatif olarak 83 milyar dolara gelmiştir. Bunun yanı sıra bu dönemde kıtadaki diplomatik misyon varlığımızı da hedeflerimiz doğrultusunda artırdık. Bugün 44 Afrika ülkesinde büyükelçiliğimiz ve 31’inde ise ticaret müşavirliğimiz bulunmakta. Ayrıca, ekonomik iş birliğinin geliştirilmesi için kritik önemde olan direkt hava yolu frekansları noktasında da Türk Hava Yolları’nın, Afrika kıtasında 62 noktaya uçuşu bulunduğunu özellikle belirtmek istiyorum.”

“İkili ticaret hacmi 2022’de 344 milyon dolara ulaştı”

Muş, uluslararası kuruluşlarca hazırlanan ekonomik görünüm raporlarında da Togo’nun gerek ekonomik büyüme gerekse de dış ticaret hacmi artışı anlamında gelecek dönemde kayda değer bir performans sergileyeceğinin tahmin edildiğine işaret etti.

Togo ile Türkiye’nin son dönemde düzenli şekilde artış gösteren ikili ticaret hacminin, özellikle 2022 yılında bir sıçrama yaparak yüzde 134 artışla 344 milyon dolar olarak gerçekleşmesinin gelecek dönem için de umut verici bir gelişme olduğunu ifade eden Muş, Togo’nun Türkiye’ye susam, kahve, hurda demir-çelik ve pamuk ihracatında henüz tam olarak kullanamadıkları bir potansiyeli olduğunu söyledi.

Muş, Türkiye’den de Togo’ya motorlu taşıtlar, gıda, demir-çelik, makine aksam-parçaları ve kimyevi ürünler ihracatının artırılması konusunda ciddi bir potansiyel olduğunu kaydetti.

“Müteahhitlik sektöründe firmalar için önemli iş birliği imkânları var”

Mehmet Muş, müteahhitlik sektöründe de firmalar için önemli iş birliği imkânlarının olabileceğini aktararak, “Özellikle Togo’nun Ulusal Kalkınma Planı çerçevesinde sosyal ve ticari alanlar inşa edilmesi, ulaşım-lojistik altyapısının yenilenmesi ve dijitalleştirilmesi, modern şehirlerin inşası gibi projelerinin firmalarımıza fırsatlar sunduğunu düşünüyoruz” dedi.

Türk firmalarının, Kamu-Özel Ortaklığı (PPP) projelerini dünyanın çeşitli bölgelerinde başarı ile yürüttüğünü ifade eden Muş, “Önümüzdeki dönemde Togo’da da özellikle tarım ve madencilik alanlarında müstakilen veya Togolu firmalarla ortaklık halinde olmak üzere firmalarımızın bu tür projelerde yer almalarını arzu ediyoruz” diye konuştu.

Muş, Togo’da işlenmiş tarım ürünlerinin imalatının artırılması ve uygun lojistiğin sağlanarak dünya pazarlarına sunulması noktasında Türk firmalarının kabiliyet ve tecrübelerinin değerlendirilebileceğine inandığını dile getirdi.

İkili ilişkilerin hukuki boyutuna yönelik çalışmaların da bir yandan devam ettiğini anımsatan Muş, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması ve Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşması’nın imzalanıp yürürlüğe girmesi, bilhassa Togo’ya Türk yatırım girişi kapsamında önemli olacaktır. Bununla birlikte 2021 yılında imzaladığımız Ticari ve Ekonomik İşbirliği Anlaşması’nın bir an evvel yürürlüğe girerek ülkelerimiz arasında Karma Ekonomik Komisyon mekanizmasının işlerlik kazanmasını ümit ediyoruz. Sözlerime son verirken, ülkelerimiz arasındaki ticari iş birliğinin önemli paydaşları olan iş insanlarımızın, ekonomik ilişkilerimize daha da ileri düzeyde katkı sunmaya devam edeceklerine yürekten inanıyorum.”

Togo Cumhuriyeti Yatırımların Teşviki Bakanı Rose Kayi Mivedor’un Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı’nı Togo’ya davetini anımsatan Bakan Muş, “Togo’ya davetiniz için teşekkür ediyorum. Şu an bizim mayıs ya da haziran ayında gerçekleşecek olan bir seçimimiz söz konusu. Dolayısıyla seçim takviminden dolayı ancak seçim sonrasında bir planlama yapabileceğimizi buradan ifade etmek isterim” dedi.

Rose Kayi Mivedor: Türkiye’den gelen doğrudan yatırımları güçlendirmeyi istiyoruz

Togo Cumhuriyeti Yatırımların Teşviki Bakanı Rose Kayi Mivedor da, yaklaşık 2 yıldır Togo ve Türkiye’nin ortak bir iradeyle politik ve ekonomik ilişkilerin güçlendirilmesi için büyük çaba sarf ettiğini söyledi.

Bakanlığın amacının, Togo’nun güçlenmesi ve cazibe noktası haline getirilmesi olduğunu ifade eden Mivedor, Türkiye’den gelen doğrudan yatırımları güçlendirmeyi istediklerini kaydetti.

Mivedor, 2015-2019’da Türkiye ile Togo arasında yüzde 70’lik bir iş artışı hacmini gözlemlediklerini ifade ederek, çevrim içi bu toplantının gelecek ikili görüşmelerin başlangıcı olmasını diledi.

Mivedor, Türkiye Ticaret Bakanlığı’nı Togo’ya davet etmek istediğini de söyledi.

Nail Olpak: Vize kolaylıkları önümüzü açacak

DEİK Başkanı Nail Olpak da, iş dünyası olarak karşılıklı ilişkiler çerçevesinde yapılan faaliyetlerin belli bir koruma içerisinde olmasını arzu ettiklerini belirterek, şunları kaydetti:

“Yatırımların Teşviki ve Karşılıklı Korunması Anlaşması ve Çifte Vergilendirilmenin Önlenmesi Anlaşması gibi anlaşmalar, ikili ilişkilerimizin geliştirilmesi için önemli adımlardan biri olacaktır. Yine daha kolay seyahat gerçekleştirilmesi açısından vize kolaylıklarının da önümüzü açacağını ifade etmek istiyorum. Batı Afrika’nın önemli limanlarından biri olan Lome Limanı’nın, AfCFTA kapsamında Türk şirketleri açısından Batı Afrika’ya açılan bir kapı olabileceğini hatırlatmak istiyorum. Bilgi ve network günümüz dünyasında çok daha fazla öneme sahip. Bu yıl 38. faaliyet yılı içerisinde olan DEİK, Ticaret Bakanlığımızın destek ve koordinasyonuyla tüm dünyaya yayılmış 151 iş konseyi ile faaliyet gösteriyor. Bunların 47’sinin Afrika’da olduğunu memnuniyetle ifade etmek isterim. Bu güzel network’ümüzü iş birliği için Togolu dostlarımızla birlikte kullanmaya hazırız.”

Olpak, DEİK ile Togo İşverenler Konseyi olarak bugün imzalayacakları mutabakat zaptının ilişkilerin geliştirilmesi için yeni adım olacağına inandığını söyledi.

Berna Akyıldız: En kısa sürede 500 milyon dolar seviyesini yakalamalıyız

DEİK Türkiye-Togo İş Konseyi Başkanı Berna Akyıldız ise, iki ülke ticaret hacminin ülkeler arasındaki dinamizmi gösterdiğini vurgulayarak, “İnanıyorum ki 2023 yılında gösterdiğimiz çabalar ve özverileri daha fazla rakamlara yansıtarak iki ülke arasındaki iş birliğini kuvvetlendireceğiz. Türkiye’nin Afrika açılımı politikasının başladığı 2003 yılına göre bu rakamlar iki ülke iş insanları için de hayal edilemezdi. Ama bugün bu rakam dahi bizlere az geliyor. Hatta diyoruz ki ticaret hacmimizi daha da arttırmalıyız. En kısa sürede 500 milyon dolar seviyesini yakalamalıyız” şeklinde konuştu.

Konuşmaların ardından DEİK ile Togo İşverenler Konseyi mutabakat zaptı, DEİK Başkanı Nail Olpak ve Togo İşverenler Ulusal Konseyi Başkanı Coami Sedolo Tamegnon tarafından imzalandı.