Merkez Bankası’nın (TCMB) faiz indirimine gerekçe olarak gösterdiği iktisadi yavaşlama ile Türkiye ekonomisinin 2023 yılında %3 büyümesi, 24 yılın zirvesinden düşüşe başlayan enflasyonun ise 2023 sonunda %42.5 olması bekleniyor.
Reuters’ın 28 kurumla yaptığı ankete göre 2023 yılı büyüme beklentileri %0.9 ila %4.1 bandında yer alıyor. Ankete katılan kurumlar 2024 yılında da Türkiye ekonomisinin benzer bir performans göstererek %3 büyüyeceğini tahmin ediyor. Hükümetin Eylül ayında açıkladığı orta vadeli programındaki (OVP) tahminlere göre ekonomi bu yıllarda sırasıyla %5 ve %5.5 büyüyecek.
Ekonomi 2022’nin ilk yarısında %7.5 üzerinde büyüme yakalarken TL’deki değer kaybı ve Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı gündemdeydi. Enerji piyasasındaki fiyat artışlarının da etkisiyle enflasyon %85’in üzerine çıktı. İktidar bu dönemde, cari fazla odaklı kredi ve büyüme politikalarını öne çıkardı ve düşük faiz uyguladı.
Türkiye’nin ana ihracat pazarı AB başta olmak üzere, küresel faiz artışları, küresel resesyon endişeleri, öncü PMI verileri dış talebin zayıfladığını işaret ediyor. 2022 yılının üçüncü çeyreğinde bu yavaşlamanın etkisiyle büyüme %3.9 olarak gerçekleşti.
Anketteki medyana göre ekonominin 2022 yılında hükümetin beklentilerine paralel %5 büyüdüğü tahmin ediliyor.
Ekonomi yönetiminin çözmeyi öngördüğü cari açığın ise yüksek enerji fiyatları ve Türkiye’nin ihracat yaptığı pazarların küçülme ihtimali ile 2023 yılında gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYH) %4.3’ü 2024 yılında %3.5’i civarında gerçekleşmesi bekleniyor.
OVP’de hükümet bu göstergenin 2023 ve 2024 yıllarında sırasıyla %2.5 ve %1.4 seviyesinde olacağını öngördü.
Geçen yıllardan beri devam eden TL’nin değer kaybının gecikmeli etkileri ve enerji fiyatlarındaki artış sebebiyle 24 yılın zirvesine çıkan ancak son aylarda baz etkisi ve stabil seyreden döviz kuru sebebiyle düşmeye başlayan enflasyonun da yıl sonunda ancak %42.5 seviyesine düşmesi bekleniyor.
Anketteki beklentiler %28.5 ile %48.1 arasında yer alıyor ve tahminlerin hepsi hükümetin 2023 yılı için öngördüğü %24.9’un üzerinde.
Katılımcılar, 10-17 Ocak tarihleri arasında yapılan ankette 2024 yıl sonunda ise enflasyonun ancak %26.4’e gerilemesini bekliyor.
‘Merkez sabit tutar’ görüşü
TCMB, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın ekonomi politikası çerçevesinde, yükselen enflasyona rağmen politika faizini geçen sene %9’a indirdi. Anketteki soruya cevap veren 22 ekonomistin hepsi Perşembe günü yapılacak para politikası kurulu toplantısında politika faizinin sabit kalmasını bekliyor.
Seçim sonrasına işaret ettiler
Beklentilerin medyanına göre politika faizinin yılın ilk yarısında %9 seviyesinde sabit kalması, en geç Haziran ayında yapılacak seçimler sonrasında yıl sonuna kadar TCMB’nin faizini %25 seviyesine kadar sıkılaştırması bekleniyor.
Ekonomistler seçimin sonucuna göre ekonomi politikalarının yön değiştirebileceğine dikkat çekiyor. Bazı muhalefet partileri seçimleri kazanması durumunda, Erdoğan’ın alışılagelmedik ekonomi politikalarının uygulanmayacağını açıklamıştı.
Brown Brothers Harriman Döviz Strateji Müdürü Win Thin araştırma notunda Aralık ayında TCMB’nin politika faizini sabit bıraktığını ve küresel talebe yönelik risklere dikkat çektiğini belirtti.
“Para politikasının yeni bir döneme girdiğine ve ilave gevşeme adımlarının Haziran seçimlerinden önce makroihtiyati tedbirler vasıtasıyla yapılacağına inanıyoruz. Bu sürdürülebilir olmayan politikalar sebebiyle ülkenin ekonomik krize doğru yönelimi devam ediyor.”