SVB’nin iflas etmesi Fed’in işini zorlaştırdı

Birol BOZKURT

Fed Başkanı Jerome Powell’ın faiz artışlarının yeniden hızlandırılabileceğini açıklamasının üzerinden bir hafta bile geçmeden ABD borsaları aniden yükselen bir bankacılık krizinin etkisi altına girdi. ABD’de son yılların en büyük banka iflası olan SVB’nin çöküşü sonrası Fed ve Federal Mevduat Sigorta Kurumu (FDIC) sorun yaşayan bankalara daha fazla mevduat desteğine imkan sağlanacağını açıkladı.

Ancak buna rağmen 2 yıllık ABD Hazinesi tahvil getirileri 18 baz puan düşüşle %4,34’e geriledi. ABD Merkez Bankası son bir yıldır ekonomiyi soğutmak ve aşırı yükselen enflasyonu kontrol altına almak amacıyla faiz artırım döngüsüne girmişti. Son bir yılda faizleri yüzde 4,5 puan yükselten Fed’in agresif tutumu resesyon ve riskli varlıklarda düşüş beklentilerine yol açmıştı.

Ekonomistler ABD bankacılık sistemindeki şokun ardından yatırımcılar bu yılın ikinci yarısında Fedin faiz indirimine gideceği iddialarını yeniden dile getirmeye başladı. Konuyla ilgili DÜNYA’ya konuşan ekonomistler bu krizin 2008 krizinde farklı olduğunu ve o zaman ki krizin problemli bir enstrümanla başladığını şimdi ise sorunun kötü yönetilmiş bankalar krizi olduğunu söyledi.

2008 benzeri bir kiriz beklemediklerini belirten ekonomistler, yaşanan sürecin mevduat çıkışlarına sebep olabileceğine dikkat çekiyor. Bu arada tüm bu yaşananlardan sonra açıklanacak ABD enflasyon verilerinin Fed’in faiz kararını nasıl etkileyeceği de merak ediliyor. SVB’nin batışından sonra Goldman Sachs’ın Fed beklentileri de değişti.

Analistler 22 Mart’ta yapılacak olan Fed toplantısında 50 baz puan faiz artırımı yapılacağı beklentisinden vazgeçti. Bu toplantıda, verilere bağlı olarak, faiz artış boyutunu 25 baz puandan 50 baz puana çıkarma ihtimali olan Fed’in işinin zor laştığı belirtildi. DÜNYA Gazetesi’ne konuşan bir finans uzmanı, “ABD’de enflasyon sorunu var. Fed buna karşı faiz artırımına gidecekti. Ancak şimdi ne artırabilir ne de düşürebilir. Fed sıkışmış durumunda” dedi.

Uzman, krizin küresel boyuta taşınıp taşınmayacağı yönündeki soruya da “Bu hafta kritik. SVB krizinin büyük bankalara yayılıp yayılmayacağı hemen bugün değil, birkaç gün içinde belli olur” cevabını verdi. Bu arada ABD şubat ayı tüketici fiyat endeksi verileriyle enflasyona ilişkin son göstergeler izlenecek. Ekonomistler, TÜFE’nin aylık bazda %0,4 yükseleceğini öngörüyor. Ocak ayında ABD enflasyonu aylık bazda %0,5 artmıştı.

Moody’s: Avrupa bankaları kayıplardan etkilenmez

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, Avrupa bankalarının tahvil portföyleri açısından zarara uğrama olasılığının bulunmadığını bildirdi.

Moody’s’ten yapılan açıklamada, Avrupa bankalarının, iflas eden ve merkezi ABD’de bulunan SVB ile benzer şekilde tahvillerini zararına elden çıkarmak zorunda kalmasının söz konusu olmadığı belirtilerek, bankaların elindeki tahvillerin üçte birinin vadesinin gelecek 2 yıl içerisinde dolacağı, böylece varlık satma ihtiyacının da azalacağı kaydedildi.

Açıklamada, “Sağlam likidite ve finansman profillerine, nakit varlıklarına ve istikrarlı mevduat tabanlarına dayanarak büyük Avrupa bankalarının, tahvillerini zararına satma olasılığına karşı genel olarak iyi bir konumda olduklarını düşünüyoruz.” denildi.

“Fed faizi 50 değil 25 baz puan artırabilir”

Mevcut gelişmelerin söz konusu bankaların kendi likidite yönetiminlerindeki sıkıntılardan kaynaklandığını söyleyen Coface Türkiye ve Orta Doğu Ekonomisti Seltem İyigün, “SVB iflasının mudilerin mevduatlarını çekmek istemesi ile gerçekleştiğini anlıyoruz.

Ancak Fed’in faiz artırımı bir anda olmadı, aylara yayılmıştı. Bu da bankanın risk yönetiminde sorun olduğunu çıkartabiliriz. Fed’in faizi 50 baz puanlık artırması bekleniyordu. Bu gelişmeler ile birlikte 25 baz puanlık bir artışı tercih edebilir. Krizin piyasalara yayılma riski kontrol altında görünüyor” dedi.