Mustafa Varank: Maliyetin 170 milyar lira olacağını tahmin ediyoruz

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, görevli ekiplerin Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen bölgedeki sanayinin durumunu ve ihtiyaçlarını ortaya koymak amacıyla yaptıkları hasar taramasını tamamladıklarını belirterek, “Altyapı, bina hasarı, makine ve stok hasarına yönelik maliyetin 170 milyar lira olacağını tahmin ediyoruz.” ifadesini kullandı.

Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre, Varank, deprem bölgesinde hasar gören sanayi tesislerine ilişkin incelemelerine Adıyaman’da devam etti. Gölbaşı ve Besni ilçelerinin ardından il merkezine geçen Varank, Adıyaman Organize Sanayi Bölgesi’nde (OSB) düzenlenen sanayicilerle istişare toplantısına başkanlık etti.

Bölgesel Kalkınma Odaklı Acil Eylem Planı’nın da ele alındığı toplantıya, Adıyaman’da koordinatör vali olarak görev yapan Kayseri Valisi Gökmen Çiçek, Adıyaman Vali Vekili Muhammed Tugay, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakan Yardımcısı Hasan Suver, Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Hasan Büyükdede ile Adıyaman Belediye Başkanı Süleyman Kılınç katıldı.

34 OSB’nin 7’sinde kısmi hasar var

Toplantıda sanayicilerin sorunlarını dinleyen Varank, çözüm noktasında yapılanlara ve planlanan düzenlemelere ilişkin şunları kaydetti:

“Elbette yitirdiğimiz canları geri getirmemiz mümkün değil ama geride kalanların acısını dindirmek, yaralarını sarmak için elimizden gelenin en fazlasını yapacağımızdan şüpheniz olmasın. Zaten bunun için bütün arkadaşlarımızla daima bölgedeyiz. Sizleri asla yalnız bırakmayacağız. Ülkemizde yaşadığımız önceki felaketlerde nasıl yaptıysak burada da binalarıyla, iş yerleriyle, altyapısıyla, üstyapısıyla yeni, güvenli yerleşim yerlerini yeniden tesis etmek boynumuzun borcu.”

Varank, deprem bölgesindeki sanayinin mevcut durumunu ve ihtiyaçlarını ortaya koymak amacıyla ekiplerin OSB’ler, sanayi siteleri veya bireysel üretim yapan fabrikalarda hasar taramasını tamamladığı bilgisini vererek, bölgede bulunan 34 OSB’nin 7’sinin altyapısında kısmi hasarlar olduğunu bildirdi.

Ağır ve orta hasarlı 5 bin 600’e yakın tesis bulunuyor

Buralardaki tamirat ve tadilatlara hemen başladıklarını vurgulayan Varank, “OSB’ler ve sanayi sitelerinde yıkılan, ağır ve orta hasarlı 5 bin 600’e yakın tesis bulunuyor. Bunun dışında kalan 33 bin tesisimizde ise ‘ekseriyetinde düşük kapasite ve kısmi olmak üzere’ üretimler başladı ve devam ediyor. Altyapı, bina hasarı, makine ve stok hasarına yönelik maliyetin 170 milyar lira olacağını tahmin ediyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.

Varank, Adıyaman’da da yıkılan, ağır veya orta hasarlı tesisler olduğuna dikkati çekerek, faal 4 OSB’de 54 yıkılan, orta ya da kısmen ağır hasarlı binanın, 98 az hasarlı tesisin bulunduğunu kaydetti.

171 fabrikada hasar yok

171 fabrikanın bu felaketi hasarsız atlattığına dikkati çeken Varank, şöyle devam etti:”Ayrıca faal 6 sanayi sitesinde de yıkılan ve hasarlı binalar mevcut. OSB ve sanayi sitesi dışındaki üretim tesisleriyle birlikte Adıyaman’daki sanayi hasarının 7 milyar liranın üzerinde olduğunu öngörüyoruz. Adıyaman için sanayi ve üretim noktasında da eksikliklerimizi gidereceğiz. Zarar gören her bir fabrikayı, işletmeyi ve dükkanı tekrar ayağa kaldıracağız.

Öncelikle OSB ve sanayi sitelerinin Bakanlığımıza olan kredi borçlarını bir yıl erteledik. Afet bölgesinde uygun bulunan alanları deprem kriterlerini de gözeterek ‘sanayi alanı’ olarak ilan edeceğiz. Bu alanlarda ivedilikle yeni sanayi iş yerlerini inşa edeceğiz. Yıkılan veya kullanılamayacak kadar hasarlı sanayi iş yerlerinin zemin uygunluğuna göre yerinde yeniden inşa edilmesi için de destek sağlayacağız.”

Varank, bölgede yapılacak yeni yatırımları teşvik için, depremlerin ağır yıkıma yol açtığı ilçeleri Cazibe Merkezleri Programı’na dahil ettiklerini, böylece yapılacak tüm yatırımların, en üst teşviklerden, yani 6. Bölge teşviklerinden faydalanacaklarını dile getirdi.

KOBİ’lere konteyner başına 30 bin lira destek

Ayrıca, KOBİ’lerin acil ihtiyaçlarının karşılanması için KOSGEB Acil Destek Kredisi Programı’nı devreye aldıklarını anımsatan Varank, “İşletmenin ve aldığı hasarın büyüklüğüne göre KOBİ’lerimize 1,5 milyon liraya kadar faizsiz kredi desteği sağlayacağız. Yine afet bölgesinde KOSGEB alacaklarının kısmen veya tamamen silinmesine yönelik çalışmamızı başlattığımızı daha önce ifade etmiştim. Bölgede en büyük ihtiyaçlardan birisi de emekçi kardeşlerimizin barınma sorunu. Biz bu noktada konteyner satın alacak KOBİ’lere konteyner başına 30 bin liraya kadar destek sağlama kararı aldık. Böylece çalışanlarına barınma imkanı sağlayan KOBİ’lerimizin çok daha hızlı şekilde ayağa kalkmasını hedefliyoruz.” ifadelerini kullandı.

Varank’ın gün boyunca gerçekleştirdiği ziyaretlerin ilki depremlerden büyük hasar gören Gölbaşı OSB’deki fabrikalar oldu. Depremlerin şiddetiyle bir tekstil fabrikasının yerle bir olduğu, içindeki makine ve ekipmanların ise kullanılamaz hale geldiği görüldü. Şapka, bere ve eldiven üreten bir diğer tekstil fabrikasında ise haftalar sonra üretim yeniden başladı. Depremzede işçilerin ilk mesailerine, “Biz buradayız, Gölbaşı’nı seviyoruz” baskılı şapka üreterek başlamaları dikkati çekti.

Bakan Varank’ın Hatay, Gaziantep ve Adıyaman’da gerçekleştirdiği ziyaretlerine TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, KOSGEB Başkanı Hasan Basri Kurt, TSE Başkanı Mahmut Sami Şahin, Kalkınma Ajansları Genel Müdürü Barış Yeniçeri, Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürü Mehmet Yurdal Şahin, Stratejik Araştırmalar ve Verimlilik Genel Müdürü İlker Murat Ar, Sanayi Bölgeleri Genel Müdürü Fatih Turan, GAP İdaresi Başkanı Hasan Maral, İpekyolu Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Burhan Akyılmaz da eşlik etti.